Op deze pagina vindt u een lijst met de meest gelezen / best gewaardeerde artikelen per categorie en een lijst met tips over artikelen die minder vaak worden bezocht, maar zeker de moeite waard zijn. Dit is altijd een momentopname en de lijsten zullen daarom regelmatig worden ge-update.

 

Liedjes

Toplijst

1. In de Maneschijn was het eerste artikel op deze website en is nog steeds het meest gelezen artikel. Dat is vooral toe te schrijven aan het feit dat iedereen het liedje kent als een leuk kinderliedje met bewegingen voor de allerkleinsten. Het heeft daarom nogal wat stof doen opwaaien toen ik de betekenis van de tekst publiceerde. Er werd over geschreven op websites voor ouders en er werden blogs en meerdere draadjes op Twitter aan gewijd. Het artikel verscheen daardoor al binnen enkele dagen op de eerste pagina van de zoekresultaten op Google en is daar nooit meer verdwenen.
2. Altijd is Kortjakje ziek doet qua populariteit niet veel onder voor In de Maneschijn, maar heeft een veel langere weg afgelegd om daar te komen. Dat komt vooral omdat veel mensen menen dat zij de betekenis van het lied al kennen door eerdere publicaties van andere schrijvers, waarin wordt beweerd dat Kortjakje een prostituee was. De naam Kortjakje wordt daarin vaak verklaard als ´kort kleedje´. In het artikel toon ik aan dat dit onjuist is.
3.  Zeg ken jij de Mosselman is de absolute nummer drie op de lijst, vooral omdat Het Meertens Instituut naar het artikel verwijst en het artikel ook wordt vermeld op de Engelse Wikipedia. Het lied is dan ook een vertaling van een Engels liedje en heeft, net als In de Maneschijn, een heel verrassende betekenis.

 

Tiplijst

1.  Het Matrozen Meisje wordt vaak niet herkend als het bekende lied dat begint met de tekst ´Daar was laatst een meisje loos´. Het is al een heel oud liedje en veel langer dan de meeste mensen weten. En het loopt ook heel anders af dan de meeste mensen denken!
2.  Mooi Anna zat op majesteit is vooral bekend bij mensen boven de vijftig. Sommigen kennen het echter onder een andere titel, zoals ´Klein Anna zat op een groene steen´ of met namen als Suzanna, Marietje of Maria. Het lied verwijst naar het trieste lot van Anna Boleyn, de tweede vrouw van Hendrik de Achtste die later vooral bekend zou komen te staan als Koning Blauwbaard.
3.  Groen is ‘t Gras heeft net als In de Maneschijn en Zeg ken jij de Mosselman een heel verrassende betekenis. Door de regel ´Ik heb verloren mijn beste vriend´ denken mensen vaak dat het lied gaat over een begrafenis, maar het tegendeel is waar.
4. Catootje is bij veel mensen bekend als een liedje van Wim Sonneveld. Diverse andere artiesten hebben echter ook een eigen versie van het lied gemaakt, soms met hilarische teksten. Het lied zelf is al meer dan tweehonderd jaar oud en was oorspronkelijk een spotvers tegen Napoleon Bonaparte.
5. Daar was eens een vrouw die koeken bakken zou lijkt een niemendalletje te zijn over het mislukken van koeken. In werkelijkheid is het echter een spotvers over de levenswandel van de dichter Jan van Gysen.

 

 

Utrecht

Toplijst

1. De vergeten boekwinkel is een artikel over antiquariaat H.W. Meijer, een boekwinkel in het centrum van Utrecht. De winkel is al jaren gesloten. De boeken in de etalage zijn vergeeld, boekomslagen zijn krom getrokken en kaarten zijn naar beneden gevallen.
2. De Molenkruiers en Zandhappers van Nieuwegein gaat over de ontstaansgeschiedenis van Nieuwegein en over de herkomst van de spotnaam Molenkruiers voor de inwoners van Jutphaas en Zandhappers voor de inwoners van Vreeswijk.
3.  De Apenluiers van IJsselstein is een artikel over de spotnamen Apenluiers en Muggenspuiters voor de inwoners van IJsselstein. Net als bij het artikel over de Molenkruiers en Zandhappers uit Nieuwegein worden niet alleen de volksverhalen verteld die aan de spotnamen zijn verbonden, maar wordt ook een historische uitleg gegeven over de echte betekenis van de spotnamen.

 

Tiplijst

1. Fulco, de minstreel van IJsselstein is geschreven naar aanleiding van het beeld van Fulco de Minstreel in het centrum van IJsselstein. Het beeld verwijst naar een historische jeugdroman van C. Joh. Kieviet dat zich afspeelt in IJsselstein. Kieviet is vooral bekend geworden door zijn boeken over Dik Trom. In het artikel wordt een samenvatting gegeven van het boek, maar bovendien vastgesteld wat daadwerkelijk is gebeurd en wat is voortgekomen uit de fantasie van Kieviet.
2. De Winkel van Sinkel De Winkel van Sinkel was het eerste warenhuis in Nederland en bij de ouderen vooral bekend door het versje ´In de winkel van Sinkel is alles te koop´. Tegenwoordig staat de naam Winkel van Sinkel weer op de gevel van het pand en is er een grand café onder dezelfde naam gevestigd.
3. Utrechtse Volksverhalen is een luchtig artikel waarin vijf volksverhalen worden verteld die zich afspelen in de stad Utrecht. Bij de verhalen wordt een historische toelichting gegeven.

 

 

Volksgebruiken en Weetjes

Weetjes zijn korte artikelen over een specifiek onderdeel van een volksgebruik

Toplijst

1. Zwarte Piet is een artikel over de herkomst van Zwarte Piet en de betekenis van zijn zwarte kleur. Uiteraard wordt ook aandacht besteed aan de geschiedenis van het sinterklaasfeest. Voor mensen die geen uitgebreide historische uitleg willen, maar wel graag willen weten waarom Zwarte Piet zwart is, is in de categorie Weetjes een korte samenvatting geplaatst onder de titel Waarom is Zwarte Piet zwart? Ook het lied Moriaantje, zo zwart als roet past hier bij, omdat het vaak wordt betrokken in de discussie over Zwarte Piet. In werkelijkheid gaat dit liedje juist over tolerantie en is het gericht tegen racisme.
2. Sunneklaas op Ameland is een artikel over de sinterklaasviering op de waddeneilanden Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog en het Duitse eiland Borkum. Met name over de viering op Ameland wordt door buitenstaanders erg veel onzin geschreven over vrouwen die met knuppels geslagen zouden worden.
3. De Poaskearls van Ootmarsum is een artikel over een Paasgebruik dat al bijna 200 jaar van Goede Vrijdag tot en met Tweede Paasdag in Ootmarsum wordt gevierd. Uiteraard wordt het gebruik niet alleen beschreven, maar ook uitgelegd.

 

Tiplijst

1. De Bruidegomspijp is een artikel over een oud huwelijksgebruik op het platteland. De aanstaande bruid versierde een Goudse pijp voor haar man met slingers, linten en bloemen. De pijp zou tijdens het huwelijk een symbolische waarde houden en uiteindelijk na het overlijden bij de man in de kist worden bijgeplaatst. De symboliek van de pijp wordt in het artikel uitgelegd en er komen diverse gezegden aan bod die verband houden met dit gebruik.
2. Het Koningsspel was een rollenspel dat op de vooravond van Driekoningen werd gespeeld. Voor de meeste mensen is Driekoningen tegenwoordig geen bijzondere dag. Het is de dag dat de kerstboom wordt opgeruimd en de laatste dag dat nieuwjaarswensen worden uitgewisseld. Dat was vroeger wel anders! Driekoningen was, samen met Pasen en Sinterklaas, het belangrijkste feest van het jaar. Het Koningsspel zou ook nu nog voor een heel amusante avond zorgen.
3. Pierepauwen op Vlieland is een gebruik dat veel lijkt op de viering van Sint Maarten. Kinderen lopen met lampions langs de huizen en zingen een liedje, waarna zij beloond worden met snoep. Pierepauwen wordt echter gevierd op 2 november. In het artikel wordt het gebruik uitgelegd.
4. Kallemooi op Schiermonnikoog is een Pinkstergebruik. Het gebruik krijgt veel kritiek van dierenorganisaties, omdat een haan gedurende drie dagen in een mand aan een paal wordt opgehangen. In dit artikel wordt uitgelegd waarom de eilandbewoners dat doen en wordt tevens de juridische strijd gevolgd die de dierenorganisaties zijn gestart.
5. Vuurwerk is een artikel in de categorie Weetjes en gaat over het ontstaan van vuurwerk en hoe het gebruik om vuurwerk af te steken met Oud en Nieuw in Nederland is gekomen.

 

Veel leesplezier!

 

©Bert van Zantwijk

Overname van (delen van) dit artikel is uitsluitend toegestaan onder vermelding van de naam van de auteur en/of een link naar dit artikel.